تاثیر میدان مغناطیسی ایستا بر نرخ تمایز سلولهای مزانشیمی مغز استخوان موش صحرایی در محیط کشت آزمایشگاهی در جهت ایجاد سلولهای عصبی

چکیده با گسترش صنعت، پزشکی و کارهای تحقیقی، بشر با میدان های مغناطیسی قوی تری مواجه می شود. بنابر این شایسته است که اثر این پدیده فیزیکی بر روی سلامت سلول ها و بافت ها بررسی گردد. علاوه بر این امروزه ایده استفاده از سلول های بنیادی با تمایز هدفمند، در پزشکی و سلول درمانی برای درمان ضایعات نخاعی– عصبی ، نارسایی های بافت قلبی و غیره مطرح می شود. نقش میدان مغناطیسی به عنوان یک پدیده فیزیکی اثرگذار بر روی سلول ها توسط برخی از دانشمندان مطالعه شده است. در این تحقیق سلول های بنیادی مزانشیمی از رت های نر استخراج شدند. سلول ها با محیط القاگر تمایز سلول های عصبی تیمار شدند و در کنار این، تأثیر میدان مغناطیسی ایستای ناشی از مارپیچ کهربایی با شدت هایmt 15 وmt 30 بر روی شکل سلولی، چرخه سلولی و بیان ژن های مختلف در مدت زمان های 2،4 و 6 ساعت بررسی شد. برای مطالعه چرخه سلولی، سلولهای rbmscs با پروپیدیوم آیوداید رنگ آمیزی شده و مقدار مولکولهای dna آنها توسط دستگاه فلوسایتومتری بررسی شد. مولکول های mrna از سلول ها استخراج شده و از روی آن ها مولکول های cdna ساخته شد. مولکول های اخیر در دستگاه pcr کمی تکثیر شده و بیان نسبی ژن ها محاسبه شد. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار آماری spss-19 تجزیه و تحلیل شدند. میدان مغناطیسیmt 15 با 6 ساعت میدان دهی، فاز g2/m چرخه سلولی را کاهش داد (01/0>p). میدان دهی با شدتmt30 برای 2 ساعت، موجب کاهش g0/g1 و افزایش s و g2/m شد (01/0>p). 4 ساعت، میدان مغناطیسی ایستا با mt30 تاثیری بر روی فازهای چرخه سلولی نداشت. این شدت از میدان با مدت زمان، 6 ساعت، فاز g0/g1 را کاهش و فاز g2/m را به طور معنی دار افزایش داد (01/0>p). بیان ژن oct4 چه در حالت تیمار با nim و چه بدون تیمار آن در اثر میدان مغناطیسی ایستا کاهش یافت (01/0>p). بیان ژن هایngf, bdnf, trka, trkb map2, و nestin تحت تأثیر میدان مغناطیسی در زمان های مختلف دچار تغییر شد. ngf و bdnf باmt 15 با میدان دهی 2 و 4 ساعت افزایش بیان معنی داری را نشان دادند (01/0>p). بیان این ژنها در اثر 30 میلی تسلا در زمان تابشی 6 ساعت دچار کاهش شد (01/0>p). بیان ژن map2 در اثر 15 میلی تسلا در 2 ساعت کاهش و در 6 ساعت دچار افزایش شد (01/0>p). 30 میلی تسلا با 4 ساعت موجب بیان 87/4 برابری این ژن شد. کاهش بیان ژن نستین در اثر میدان دهی با میدان مغناطیسی؛ 2 ساعت برای mt15 میلی تسلا (05/0>p)، 2 و 4 ساعت برای mt30 معنی دار بود (01/0>p). نتیجه کلی آن است که میدان مغناطیسی بر چرخه سلولی، سلولهای مزانشیمی مغز استخوان رت و خروج این سلول ها از حالت پایه ای و تمایز به سلول های عصبی موثر می باشد. علاوه بر این تأثیر میدان مغناطیسی بر چرخه سلولی و بیان ژنها در سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان به عامل تمایزدهنده، شدت میدان و مدت زمان تابش آن بستگی دارد. کلید واژه: میدان مغناطیسی ایستا، سلولهای بنیادی مغز استخوان، بیان ژن، چرخه سلولی و واکنش زنجیری پلی مرازی